-
przelać się – przelewać się
23.06.202323.06.2023Szanowni Państwo,
w słowniku na stronie, pod hasłem „przelać się — przelewać się”, oprócz znaczeń dotyczących cieczy, jedno dotyczy naczynia, a brzmi: «zostać nadmiernie wypełnionym płynem». Domyślam się, że odnosi się ono na przykład do takiego użycia: "[naczynie] przelewa się". Chciałbym zapytać, jak poprawnie do tej konstrukcji dodać dopełnienie? Naczynie przelewa się...:
– wodą
– od wody
– z wody
Które z nich jest/są poprawne bądź czy jest jakieś inne?
Dodam, że naturalnie zdaję sobie sprawę o możliwości rozwinięcia wspomnianej konstrukcji (tudzież uzupełnienia jej o docelowe dopełnienie) w ten sposób: "naczynie wody przelewa się" / "naczynie z wodą przelewa się".
-
Poprawność niektórych konstrukcji składniowych z bezokolicznikiem (np. pobiegli pomóc, wrócił zamknąć dom, wybrali się odwiedzić wujka itp.)
30.07.202130.07.2021Dzień dobry.
Jestem ciekawa poprawności zbitek typu: wybrali się odwiedzić, poszli zrobić, iść pomagać, wrócił zmienić buty itd.
Kiedyś wyczytałam (chyba tutaj), że jest to bodajże rusycyzm, bo winno się wstawić by, gdy chodzi o język polski: wybrali się, by odwiedzić itd.
Troszkę to dziwnie brzmi dla ucha przyzwyczajonego do tych pierwszych rozwiązań.
Niestety nie mogę odnaleźć tej porady, a chciałam się upewnić, czy dobrze zapamiętałam, a jeśli tak, jaka reguła o tym mówi.
Bardzo dziękuję.
-
Interpunkcja członów łączących się składniowo24.01.201924.01.2019Czy w zdaniu Jeden samiec może mieć dwie, a czasami trzy partnerki i z każdą ma młode powinien pojawić się przecinek przed „i”? I czym jest fraza „ a nawet trzy partnerki” –
wtrąceniem, dopowiedzeniem czy jeszcze czymś innym?
-
Przed samym sobą czy przed samymi nimi?12.06.201712.06.2017Szanowni Państwo,
jak będzie brzmiało zdanie Bronił ich przed samym sobą w wersji z podmiotem w liczbie mnogiej – Bronili ich przed samymi nimi?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
dwa dopełnienia?30.09.201230.09.2012Szanowni Państwo!
W tłumaczeniu z języka angielskiego zobaczyłem: „Telewizja pokazała premiera z kochanką, jak przeżywa drugą młodość (…)”. Czy nie lepsze: „Telewizja pokazała, jak premier z kochanką przeżywa (…)”? W pierwszym zdaniu jest i dopełnienie („premiera z kochanką”) i zdanie dopełnieniowe („jak przeżywa”), a tylko na jedno jest miejsce. Czy formy te dzieli jedynie upodobanie stylistyczne lub rejestr (podejrzewałbym dopuszczalność pierwszej w mowie potocznej)?
Z wyrazami szacunku,
Jeremi Ochab -
Forma dopełnienia: dopełniacz czy biernik6.09.20186.09.2018Sz. P.,
chciałbym dotrzeć do wytycznych dotyczących obsługi zjawiska, które na swoje potrzeby roboczo nazywam propagacją przeczenia (dopełniacza) w zdaniu. Jak rozpoznawać w zdaniach, która część bezpośrednio wiąże się z przeczeniem i wymusza dopełniacz, a która powinna być z powrotem w mianowniku czy bierniku? Dla przykładu: Są Państwo jedynym źródłem, któremu nie waham się [by] przekazać środki [środków?] na działanie. Przekazanie środków następuje, więc czuję opór przed dopełniaczem.
-
Pytanie dopełnienia
24.07.202124.07.2021Dzień dobry, mam pytanie dotyczące składni zdania pojedyńczego. Zdanie to brzmi: Wzrostem Dobrochoczy zawsze dopasowywał się do drzew.
"dopasowywał się" to wyraz nadrzędny, a "wzrostem" to wyraz podrzędny. Jakie pytanie je połączy? "czym?", czy "jak?"?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
kolejność dopełnień w zdaniu28.11.201228.11.2012Czy ważne jest, w jakiej kolejności występują dopełnienia w zdaniu: „Wybierzcie się z wujkiem po zakupy”? Słowem, czy jeśli występują dwa dopełnienia mające taką samą formę (np. mające formę wyrażeń przyimkowych), to ich kolejność ma jakieś znacznie?
-
Forma dopełnienia – bezokolicznik czy odsłownik
23.04.202423.04.2024Szanowni Państwo,
w pismach urzędowych pojawia się wyrażenie „orzekam umorzyć”. Zastanawiam się, czy jest ono poprawnie, ponieważ nie brzmi zbyt dobrze. Czy lepiej byłoby zastąpić je wyrażeniem „orzekam umorzenie” lub „orzekam o umorzeniu”?
-
Gdzie podmiot, gdzie dopełnienie?17.03.202017.03.2020Szanowni Państwo,
chciałabym zapytać, czy stwierdzenie kwestie te regulują odrębne przepisy jest poprawne językowo? Czy nie powinno, dla jasności wywodu, być napisane kwestie te są regulowane przez odrębne przepisy? Czy akurat w tym przypadku można założyć, że odbiorca wie, iż tylko przepisy mają moc regulującą, więc zastosowanie strony czynnej i najpierw dopełnienia, później podmiotu, nie przeszkadza w zrozumieniu treści?
Byłabym bardzo wdzięczna za odpowiedź.
Z wyrazami szacunku
NW